Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından Komisyonumuza sunulan 22.05.2017 tarihli ve 10.000.06.000.105.2/50-97549206 sayılı cevabi yazıda, FETÖ'nün yapılanmasına ilişkin şu ifadeler yer almaktadır:

"FETÖ'nün illegal yapılanmasını "İllegal Yapılanmalar" ve "Hususiler (Özel İllegal Yapılanmalar)" olarak ikiye ayırmak mümkündür.

Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından Komisyonumuza sunulan 22.05.2017 tarihli ve 10.000.06.000.105.2/50-97549206 sayılı cevabi yazıda, FETÖ'nün yurtdışındaki eğitim yapılanması şu şekilde açıklanmaktadır:

"FETÖ'nün yurt dışında okul öncesi, ilk ve orta öğretim ile üniversite olmak üzere toplam 767 okul ve eğitim kurumu tespit edilmiştir. Bazı ülkelerdeki okullar bir eğitim kurumu altında birleşerek, aynı yapı içerisinde okul öncesi ile ilk ve orta öğretimi birlikte vermektedir. Tek bir adreste faaliyet gösteren söz konusu eğitim kurulularının ayrı ayrı ele alınması halinde okul sayısının 1000'e yaklaştığı değerlendirilmektedir.

FETÖ'nün yurt dışındaki öğretmenleri, örgütün yurt dışına açılım gerçekleştirdiği 1990'lı yıllarda, çoğunlukla Türkiye'den giden öğretmenlerden oluşmuştur. İlerleyen süreçte, okullardan mezun olan bazı öğrencilerin de görev alması ile birlikte yerli ve Türkiye kökenli öğretmen oranı değişim göstermiştir. Türkiyeli ve yerli öğretmenlerin genel oranı hakkında net bir bilgi olmamakla beraber, Kazakistan ve Kırgızistan başta olmak üzere özellikle Orta Asya ülkelerinde bu oranın yerli öğretmenler lehine % 90 seviyelerine çıktığı, bazı okullardaki yönetimin tamamen yerel personele bırakıldığı öğrenilmiştir.

FETÖ/PDY'ye bağlı okulların dünya çapında ortak kullanılan bir adı bulunmamakla birlikte, Horizon, Light, Rainbow, Harmony gibi müşterek isimler kullanıldığına tanık olunmuştur. Okullar, anaokulu, ilkokul, ortaokul, kız lisesi, erkek lisesi, imam hatip lisesi, eğitim enstitüsü, özel meslek lisesi, kolej, eğitim merkezi gibi farklı düzeylerde/alanlarda faaliyet göstermektedir.

Okulların bulunduğu ülkelerdeki yerel unsurlar ve Türk ortaklarının savundukları ortak söylem; "örgüt lideri Fetullah Gülen'i takdir ettikleri, ancak anılan ile herhangi bir bağlarının bulunmadığı, gayrı resmi bir bağlılığın olduğu" yönündedir.

Örgüte ait okulların hedef kitlesini, faaliyet gösterdiği ülkedeki elit aileler ile yoksul ailelerin başarılı çocukları oluşturmaktadır. Yoksul ailelerin başarılı çocukları, burslu olarak eğitim görmekte olup bursluluk oram, ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, FETÖ'ye ait okullardaki öğrencilerin ortalama dörtte birine denk gelmektedir.

Genel eğitim felsefesi; örgüte ait okulun bulunduğu yerel dilde eğitim verme, Türkçe ve İngilizce dillerinin seçmeli olarak okutulması üzerine kuruludur. Diğer taraftan Kırgızistan'daki Uluslararası Silk Road Okulu örneğinde olduğu gibi, eğitim dili İngilizce olan ve Cambridge International ile anlaşması olan uluslararası nitelikte sertifika ve diplomaya sahip okulları da mevcuttur.

FETÖ/PDY'nin eğitim faaliyetlerinde ayrı bir yeri olan ABD'de 4'ü üniversite, 155'i charter okul olmak üzere toplam 312 okulu bulunmakta olup örgütün 2016'da 12 yeni okul açılabilmesi için başvuruda bulunduğu tespit edilmiştir. En büyük charter okul ağının ise sırasıyla Teksas (Harmony), Ohio (Horizon), Kaliforniya (Magnolia) ve Florida'da bulunduğu öğrenilmiştir.

ABD Yönetimi'nin eğitim kalitesini arttırmak amacıyla özel sektöre sözleşmeli olarak eğitim verme hakkı tanıdığı ve finanse ettiği "charter" olarak adlandırılan okullar, FETÖ/PDY açısından önemli bir gelir kaynağıdır. Yaklaşık 60.000 öğrencinin eğitim aldığı ve 5.000 civarında kişinin çalıştığı 27 eyaletteki 155 charter okul vasıtasıyla örgüt, ABD devletinden yıllık 500 Milyon ABD Doları gelir elde etmektedir. Ayrıca ABD vatandaşlarının da eğitim aldığı bu okullar, örgüte söz konusu öğrenciler üzerinden ABD sistemine hulul etme imkanı da sağlamaktadır.

Örgütün kontrolündeki söz konusu charter okullar arasında, geçmiş dönemlerde kapatılanlar olduğu, bununla birlikte kapatılan okulların aynı ya da farklı isimlerle yeniden açılabildiği bilinmektedir. Öte yandan FBI tarafından, bugüne kadar sadece dört eyalette FETÖ/PDY kontrolündeki charter okullara yönelik soruşturma yapıldığı, ancak söz konusu soruşturmalar neticesinde herhangi bir tutuklama ve/veya cezai yaptırım uygulanmadığı belirtilebilecektir.

FETÖ/PDY'nin Asya, Avrupa, Afrika, Güney ve Kuzey Amerika ile Okyanusya'da da okulları bulunmaktadır.

Kıtalara göre tespit edilen okul sayıları;

• Afrika: 63 okul,

• Asya: 222 okul,

• Avrupa: 150 okul,

• Kuzey Amerika: 315 okul,

• Güney Amerika: 7 okul,

• Okyanusya: 10 okul şeklindedir

ABD'den sonra örgütün en fazla okulunun olduğu ülkeler sırasıyla Irak (Irak'ta, IKYY de dahil, biri üniversite olmak üzere 29 okul), Almanya (32 okul), Kazakistan (27 okul), Kırgızistan (24 okul), Afganistan (23 okul), Pakistan (22 okul), Nijerya (bir üniversite olmak üzere 18 okul), Bosna Hersek (15 okul) Arnavutluk (14 okul) ve Kenya (12 okul) şeklindedir. Geri kalan ülkelerdeki okul sayıları 10 ve altındadır.

Dünya çapında örgütün kontrolünde bulunan yükseköğretim kurumunun/araştırma kürsüsünün;

• ABD/Teksas'taki North American University,

• ABD/Illionis'teki American Islamic College,

• ABD/Virginia'daki Virginia International University,

• ABD/Pensilvanya'daki Respect Graduate School,

• ABD/Houston'daki Gülen Institute,

• Bosna Hersek'teki International Burch University (Uluslararası Burç Üniversitesi),

• Gürcistan'daki Uluslararası Karadeniz Üniversitesi (IBSU),

• Nijerya'daki Nil Üniversitesi,

• Arnavutluk'taki Epoka Üniversitesi,

• Arnavutluk'taki Bedir Üniversitesi,

• Polonya'daki Vistula Üniversitesi,

• Polonya'daki Wyzsza Szkola Handlovva (Wroclaw Ekonomi Yüksekokulu),

• IKYY'deki Işık Üniversitesi,

• Kazakistan'daki Süleyman Demirel Üniversitesi,

• Azerbaycan/Bakü'deki Kafkas Üniversitesi {Kafkas Üniversitesi'nin yönetimi SOCAR bünyesindeki Beynelhalk Tahsil Merkezi'ne bağlı olan Bakü Yüksek Petrol Okulu'na devredilmiştir.)

• Kırgızistan'daki Uluslararası Atatürk Ala-Too Üniversitesi (IAAU),

• Kolombiya'daki Centro de Estudios de Turquia - Universidad del Rosario ve Centro de Estudios de Turquia - Universidad Nacional de Colombia Üniversiteleri,

• Romanya'daki Lumina Güneydoğu Avrupa Üniversitesi,

• Kamboçya'daki Zaman Üniversitesi,

• Türkmenistan'daki Uluslararası Türkmen-Türk Üniversitesi (Türkmenistan tarafından devletleştirilmiştir),

• Belçika'daki Leuven Katolik Üniversitesi (LKÜ) bünyesinde bulunan, Fethullah Gülen Kültürlerarası Araştırmalar Kürsüsü,

• Endonezya/Cakarta'daki Syarif Hidayatullah İslam Üniversitesindeki Fetullah Gülen Kürsüsü,[7]

• Avustralya Katolik Üniversitesindeki Fetullah Gülen Kürsüsü,

• Avustralya/Melburn'deki Deakin Üniversitesi Alfred Deakin Vatandaşlık ve Küreselleşme Enstitüsü İslami Çalışmalar ve Kültürlerarası Diyalog Kürsüsü,[8] olduğu tespit edilmiştir.[9]

Örgüt, yurt içi yapılanmasını en ince ayrıntısına kadar dikkatle ve"tedbirle"planlamış, en küçük hücre birimi (ünitesi) olan Işık Evlerine varıncaya kadar her kademede emir-komuta zinciri ile işleyen hiyerarşik ve disiplinli bir yapı oluşturmuştur.

Fetullah Gülen'in ABD'ye kaçışından itibaren örgüt yönetim merkezi (en azından görünürdeki yönetim merkezi) Türkiye'den ABD'ye kaydırılmış olmakla birlikte, örgütün yönetim yeri bakımından olmasa da faaliyetleri bakımında merkezi daima Türkiye olmuştur. Bunun nedeni, örgüt dünya genelinde 160 ülkeye yayılmış olmakla birlikte, örgütün maddi ve insan kaynaklarının ana membaının Türkiye olmasıdır. Dershanelerin kapatılmasının gündeme gelmesiyle birlikte örgütün hükümete karşı aleni ve pervasız bir savaşa tutuşmasının asıl sebebi de bu noktada yatmaktadır: Örgüt maddi kaynaklarının ve daha da önemlisi insan kaynaklarının büyük bir kısmını dershaneler üzerinden devşiregelmiştir.